دکتر ریچارد فاینمن پدر علم نانو

ریچارد فاینمن، در 11 می 1918 در نیویورک متولد شد. در دوران تحصیل قبل از دانشگاه به ریاضی و علوم علاقه مند بود. در سال اخر دبیرستان برنده جایزه ریاضی دانشگاه نیویورک شد. فاینمن رد سال 1935 میلادی وارد دانشگاه معروف MIT شد و در سال 1939 مدرک کارشناسی خود را در رشته فیزیک اخذ کرد. 3 سال بعد، یعنی سال 1942، پس از کار کردن بر روی ساخت بمب اتم درجه دکترا را از دانشگاه پرینستون گرفت. از سال 1952 تا زمان مرگش، یعنی سال 1988 به سمت استاد فیزیک در انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا ( COLTECH ) به تدریس و تحقیق مشغول بود. فاینمن، در سال 1965، موفق به اخذ جایزه فیزیک نوبل شد.
او سال 1959، در یک گردهمایی علمی در انجمن فیزیک امریکا، طی سخنرانی مشهوری برای نخستین بار ایده فناوری نانو را مطرح کرد. عنوان سخنرانی او « فضای زیادی در سطوح پایین وجود دارد» بود.
من مایلم زمینه ای را شرح دهم که درباره آن کار اندکی شده، ولی کار بیشتری می توان انجام داد. آنچه من توضیح خواهم داد درباره شکل انجام و کنترل مواردی در مقیاس کوچک است. ابتدایی ترین مرحله در مسیری که من قصد دارم روی آن بحث کنم، این است که در زیر آنچه ما داریم، بی تردید جهانی کوچک وجود دارد… چرا نمیتوانیم 29 جلد دایره المعارف بریتانیکا را بر سر یک سوزن بنویسیم؟ سر یک سوزن دارای قطر یک شانزدهم اینچ است. اگر آن را 25 هزار بار بزرگ کنید، سطح آن برابر با سطح کل صفحات دایره المعارف است. بنابراین نیاز است که همه نوشته های آن را 25 هزار بار کوچک کنیم. آیا این کار امکان پذیر است؟
مهم این است که بدانیم چطور کوچک بنویسیم. اکنون هیچ روش ضابطه مندی برای این کار نداریم، گرچهر این قدرها هم مشکل نیست…
نمونه زیست شناسی اطلاعات در مقیاس کوچک به من درباره چیزهای دیگری الهام بخشیده است. یک سیستم زیست شناسی تا حد زیادی می تواند کوچک باشد. سلول ها بسیار ریز اما بسیار فعال اند. انها ذرات مختلفی تولید می کنند، می چرخند، تکان می خورند و حرکات حیرت آوری انجام می دهند. همه اینها در مقیاس کوچک است. آنها همچنین اطلاعات ذخیره می کنند. یک پرسش قابل توجه مطرح است، آیا چیز بسیار کوچکی می توانیم بسازیم که انچه ما می خواهیم را انجام دهد؟ چه اتفاقی می افتد اگر بتوانیم اتم ها را به صورتی که می خواهیم یکی بعد از دیگری مرتب سازیم؟
برای سرگرمی و به منظور علاقه مندسازی بچه ها تصمیم کرفتم که رقابت هایی در سطح دبیرستانی ایجاد کنم. قصد دارم که یک جایزه 1000 دلاری برای اولین کسی که بتواند اطلاعات را از روی صفحه کتاب به روی یک بیست و پنج هزارم مساحت کوچک تر قرار دهد، و جایزه دیگری در حدود 1000 دلار برای اولین کسی که موتور الکتریکی عملی را بسازد، در نظر بگیرم. منظور، موتور الکتریکی چرخشی است که از خارج کنترل شود و دارای تعداد دور زیادی باشد، در حالی که فقط یک شصت و چهارم اینچ مربع حجم دارد. البته قصد ندارم که برندگان چنین جوایزی را زیاد در انتظار نگه دارم.
اگر چه فاینمن در سال 1959 ایده فناوری نانو را مطرح کرد، این فکر پس از دو دهه به صورت جدی مورد توجه قرار گرفت. در اواخر دهه 70 میلادی، اریک درکسلر که دانشجوی مقطع دکترا در رشته علوم کامپیوتر بود با موافقت استادش، اروین مینسکی، به پژوهش درباره فناوری نانو که قبلا توسط فاینمن مطرح شده بود پرداخت. درکسلر، در سال 1986، اولین مقاله خود را درباره ی فناوری نانو مولکولی منتشر کرد.

محمدرضا فهیمی
محمدرضا فهیمی
کارشناس معماری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *